Αριστεία και Σχολείο

 Δρ. Μιχάλης Πάτσης

 Αριστεία και Σχολείο

Αρκετός λόγος έγινε τα τελευταία χρόνια για την αριστεία στα σχολεία. Αυτή, αποτέλεσε μια λέξη γύρω από την οποία συγκρούσ

l

τηκαν πολιτικά κόμματα, υπουργοί, επιστήμονες και εκπαιδευτικοί, αλλά  και πολλοί άλλοι. Σήμερα, 2016, δεν είναι σαφές εάν το Υπουργείο Παιδείας έχει απεμπολήσει αυτή την έννοια, ενώ είναι σίγουρο πως η κυβερνητική αντιπολίτευση στηρίζει πολλά σε αυτήν.

Ο Πάστνερνάκ,ο Μάξιμος και το Κίεφσκι Βοκζάλ-Γράφει: Ο Κώστας Τραχανάς

 Ο Πάστερνακ,ο Μάξιμος και το Κίεφσκι Βοκζάλ -  Γράφει: Ο Κώστας Τραχανάς

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται κυρίως σε τρεις συγγραφείς Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες, τον Αλέξη Πάρνη, τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο και την Άλκη Ζέη.

Μιχάλη Πάτση, Ο ΠΑΣΤΕΡΝΑΚ, Ο ΜΑΞΙΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΕΦΣΚΙ ΒΟΚΖΑΛ

 Μιχάλη Πάτση

Ο ΠΑΣΤΕΡΝΑΚ, Ο ΜΑΞΙΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΕΦΣΚΙ ΒΟΚΖΑΛ

ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ - ΠΑΡΝΗΣ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ, ΖΕΗ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται κυρίως σε τρεις συγγραφείς πολιτικούς πρόσφυγες, τον Α. Πάρη, τον Μ. Αλεξανδρόπουλο και την Α. Ζέη και στο έργο τους για τη σοβιετική εποχή. Μέσα από αυτό μιλά για τη ρωσική και σοβιετική ποίηση και λογοτεχνία. Η πεζογραφία τους είναι πεζογραφία για τον πολιτισμό. Το "Παστερνάκ" στον τίτλο προέρχεται από το ομώνυμο πρωτότυπο μυθιστόρημα του Αλέξη Πάρνη, του συγγραφέα για τον οποίο γίνεται λόγος περιοοότερο στο βιβλίο, αφού αυτός πρόβλεψε τη σοβιετική μεταβολή, την αλλαγή της Σοβιετικής Ένωσης! Ο Πάρνης στη μελέτη είναι ο άγνωστος πεζογράφος, διαλογικός και μοναχικός, συγγραφέας του τραύματος και της μνήμης.

Ο Ιστράτι από άλλη σκοπιά

 

Μιχάλης Πάτσης

Η μελέτη του Ιστράτι σήμερα  

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Καρυοθραύστις, τεύχος 6, Δεκέμβριος 2020, σ. 49-67

Η εποχή μας έχει ιεραρχήσει και ταξινομήσει με έναν αξιολογικό τρόπο την παράδοση που εκτιμά και λαμβάνει υπόψη της. Στην περίπτωση της λογοτεχνίας είναι τόσο αυστηρά τα πλαίσια και τα δεδομένα που δύσκολα μπορούν να εξεταστούν με διαφορετικό τρόπο κάποιοι συγγραφείς οι οποίοι μας έχουν παραδοθεί με συγκεκριμένα συνοδά χαρακτηριστικά ανάλυσης. Ένας από αυτούς είναι και ο Παναΐτ Ιστράτι, ο οποίος έχει λίγο ως πολύ λησμονηθεί στην Ελλάδα και η παράδοση θεωρεί πως δύσκολα μπορεί να τον εντάξει στη σημερινή εποχή, αφού το έργο του φαίνεται να απηχεί την πολιτική στράτευση του Μεσοπολέμου με τις μεταγενέστερες αποτυχίες. Στην πραγματικότητα το έργο του Ιστράτι είναι ξένο από κάθε στράτευση.

Όμως, ταυτόχρονα, θα πρέπει να αναφέρω πως στην εποχή μας, πολλοί, έχοντας κληρονομήσει από το κλίμα της αμφισβήτησης ή της μετανεοτερικότητας, αθετούν τον κανόνα και προβάλλουν δικές τους νέες απόψεις και θεωρίες. Για το λόγο αυτό μπορούμε να διαβάσουμε αρκετές νέες απόψεις οι οποίες αν και δεν καθίστανται «επίσημες», τι σημαίνει άραγε αυτό, αποτελούν ελπίδα για τον ερευνητή και δίνουν κίνητρο στην προσπάθειά του.

Αναμνήσεις από τον Φόνκιτς

Μιχάλης Πάτσης 

Ο Φόνκιτς ήταν μεγάλος βυζαντινολόγος όχι μόνο της Ρωσίας, αλλά γνωστός σε όλο τον κόσμο. Κάποτε ζούσαμε κοντά, στην ίδια περιοχή και βρισκόμαστε το Βουλεβάρτο Λέσια Ουκραΐνκα. Ο Φόνκιτς ερχόταν εκεί με τη σύζυγό του, μια πολύ ωραία και καλλιεργημένη κυρία, η οποία είχε πάντα τον καλό λόγο να πει για τους ανθρώπους. Αυτό ο δρόμος είναι από τους πιο όμορφους του κέντρου της Μόσχας. 

Ο φίλος μου ο Σαλάχ

 Μιχάλης Πάτσης 

Ο φίλος μου ο Σαλάχ ήταν καλό παιδί,

τα γράμματα τα έπαιρνε αν και σε γλώσσα ξένη,

απλός, συνετός και του άρεσε το κάπνισμα πολύ,

κάπνιζε τσιγάρα εξπρές και όταν δεν έβρισκε κάπνιζε μπαμ,

μαγείρευε συχνά ρύζι με κρέας και πορφυρό σαφράν,

στη σχολή ερχόταν από τους πρώτους, καθόταν

μαζί με την Ασράφτι στην πρώτη γραμμή

για φιλοσοφία και επιστημονική αισθητική.

Το μαύρο δάσος

Μ. Πάτσης

Τα δάση πράσινα τα γνωρίζουμε,

μαύρα δάση υπάρχουν

μετά από καταστροφές.

 

Μαύρα είναι τα δάση

των πυρκαγιών.

 

Ο δρυμός της οδού Αχαρνών, Ποίημα

 

Δεν ξέρω - Μιχάλης Πάτσης

 

Το σώμα μου ρωτάει αν αντέχω την άνοιξη που φεύγει,

βλέπω τα χελιδόνια να αφήνουν την πόλη και εγώ να κάθομαι στο πάρκο,

αρχίζει το κρύο,

δεν ξέρω αν θα μπορέσω να τα ξαναδώ,

Θυμός - Μιχάλης Πάτσης

 

Θυμός! 

Οι σοφοί λένε, μην οργιστείς αν κάποιος σε κλέψει,

μην οργιστείς αν κάποιος σου πάρει τη γυναίκα,

μην οργιστείς αν κάποιος είναι λωποδύτης,

αν κάποιος είναι τύραννος στη δουλειά σου, στη ζωή σου -

μην οργιστείς γιατί αυτοί οι τύποι είναι κακοί

γιατί δεν ξέρουν το καλό!

Χρονικό μίας απρόσμενης άνοιξης, βιβλιοκριτική

 Καπίρη Μαρία  

Το βιβλίο του Μ. Πάτση, «Χρονικό μίας απρόσμενης άνοιξης», πραγματεύεται ένα θέμα επίκαιρο και οικείο σε όλη την ανθρωπότητα. Ο αφηγητής παρουσιάζει μέσα από την καταγραφή του ημερολογίου του τα γεγονότα από την επιβολή των περιοριστικών μέτρων εξαιτίας του κορονοϊού έως και τη μερική άρση τους τον Μάϊο του 2020. Η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη, ο τόνος εξομολογητικός και ο βιωματικός χαρακτήρας κεντρίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη που μπορεί να ταυτιστεί με τις εμπειρίες του συγγραφέα. Το βιβλίο καταγράφει φυσικά όλες τις αλλαγές που έφερε ο ιός στην καθημερινότητα, την προσπάθεια των ανθρώπων για προσαρμογή στις νέες συνθήκες, καθώς και τον προβληματισμό. Ωστόσο, δεν μένει μόνο σε μία απλή καταγραφή, αλλά επιχειρεί και ενδιαφέρουσες πολιτικές και κοινωνιολογικές προσεγγίσεις.

Χρονικό μιας απρόσμενης Άνοιξης - Μ. Πάτση

 

Το βιβλίο αποτελεί Ημερολόγιο  Καραντίνας της Άνοιξης του 2020. Η προσωπική και η κοινωνική ζωή του συγγραφέα φωτίζονται ή αποκρύπτονται μέσα από το γεγονός της απαγόρευσης. Οι καθημερι-νές σκέψεις, η αγωνία της επιβίωσης, ο ελληνικός πολιτισμός, το σχολείο, η παράδοση, η ελληνική και ξένη λογοτεχνία, ο σύγχρονος ελληνικός αστικός τόπος και οι ανθρώπινες σχέσεις αποτελούν το θέμα του βιβλίου.

Η γνωστική αξία της ελληνικής γλώσσας

 Μιχάλης Πάτσης 

Γκράφιτι (ακούγεται ξένο αλλά και αυτό από το γράφω προέρχεται)

Η γνωστική αξία της ελληνικής γλώσσας

Το τελευταίο διάστημα γίναμε μάρτυρες μιας παρατεταμένης συζήτησης για την «ενδεδειγμένη χρήση» στην Ελλάδα χρήση ξένων όρων. Ο καθηγητής Μπαμπινιώτης «ξιφούλκησε» κατά της χρήσης ξενόγλωσσων όρων από τα ΜΜΕ, τους επιστήμονες και δημοσιογράφους. Οι αιτιάσεις του νομίζω ορθές. Ο ίδιος και παλαιότερα ως γλωσσολόγος μιλούσε για «γλωσσική εξάρτηση» από ξένες γλώσσες και για ανάγκη εξελληνισμού των ξένων λέξεων. Όσο και να μην ταυτιζόμαστε με όλες τις απόψεις του η προσπάθειά του είναι σίγουρα αξιομνημόνευτη. Νομίζουμε πως σε ένα τομέα έχει δίκαιο – δεν πρέπει να σταματούμε την προσπάθεια για την καθιέρωση ελληνικών λέξεων στο ελληνικό λεξιλόγιο, γιατί, συνήθως, οι ξενόφερτες λέξεις όταν συναγωνιστούν ή «ανταγωνιστούν» καμιά φορά τις τις ελληνικές αφήνουν τη θέση τους στις ελληνικές. 

Αγία Σοφία

Μιχάλης Πάτσης 

3. Αγία Σοφία

Αγία Σοφία δεν είσαι κτίσμα, δεν είσαι εκκλησία,

είσαι ο κόσμος μιας πόλης ολόκληρης.

Είσαι ο ρυθμός που μένεις ζωντανός,

εσύ δίνεις τη ζωή, εσύ κινείς τις ανάσες

πολλούς αιώνες τώρα μιας πόλης πολλών ζωών.

Και σκέφτομαι πώς γίνεται αυτό, πώς κινείς τους αλλόθρησκούς;

Πολλοί θα πουν είναι το ύψος και η μεγαλοπρέπεια τού τρούλου,

άλλοι η κατασκευή που είναι πράγματι περίλαμπρη,

άλλοι θα μιλήσουν για την πνευματικότητα που βγάζεις.

Εγώ θα πω γιατί ήσουν τα φρούριο ενός κόσμου που χάθηκε

και μένει, σε αυτούς που ξέρουν.

Η ενδοοικογενειακή βία και η αγωγή των νέων

Μιχάλης Πάτσης

Γκραφίτι στο Νέο Ηράκλειο,
οδ. Μελίνας Μερκούρη 

Τις μέρες που πέρασαν έγινε λόγος για την ενδοοικογενειακή βία, η οποία ανασπάθισε στα σπίτια μας εξαιτίας της ιδιότυπης καραντίνας στην οποία βρισκόμαστε. Το θέμα πέρασε μια μέρα από τα πρωτοσέλιδα και μετά χάθηκε στα ψιλά. Ίσως δεν απασχολεί τόσο πολύ; Ίσως απασχολεί αλλά θέλουμε να το κρύψουμε κάτω από τι χαλί της επικαιρότητας για να τονίσουμε πως η κοινωνία ακολουθεί τα μέτρα της κυβέρνησης και έχει αυτοαπομονωθεί στα σπίτια της.

«Δάφνης και Χλόη»

Μιχάλης Πάτσης

Λόγγου,

«Δάφνης και Χλόη»

Αρχαίο μυθιστόρημα

1880 Pierre Auguste Cot - The Storm

Ο «Δάφνις και Χλόη» είναι ένα από τα πιο ονομαστά ελληνικά αρχαία μυθιστορήματα κυρίως για το θέμα του, το οποίο αναφέρεται στον έρωτα δύο νέων βοσκών του Δάφνη και της Χλόης, αλλά και για την αλήθεια και ειλικρίνεια που το αναπτύσσει.

Συγγραφέας του είναι ο Λόγγος ο οποίος έζησε κατά πάσα πιθανότητα έτι νησί της Λέσβου. Το όνομα του μάλλον αποτελεί ψευδώνυμο. Πιστεύεται πως έζησε το 2ο – 3ο αιώνα μ. Χ. Το όνομά του εμείς το δίνουμε με τον τόπο καταγωγής του, δηλαδή τη Λέσβο, έτσι ώστε οι νέοι αναγνώστες να καταλάβουν καλύτερα τον άνθρωπο.

Σπύρος Κουτρούλης

«Μιχάλης Πάτσης - Παναΐτ Ιστράτι ο σημερινός συγγραφέας, Ζωή, έργο, ελληνική μοίρα»

Β΄Μέρος 

Στην εφημερίδα «Ρήξη» δημοσιεύθηκε το δεύτερο μέρος του άρθρου του Σπύρου Κουτρούλη για τον Παναΐτ Ιστράτι, το οποίο ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει εδώ. 

«Ρήξη», φ. 157, από το Σάββατο, 25 Ιανουαρίου 2020, σ.20. 

Παναΐτ Ιστράτι: Ο σημερινός συγγραφέας - Σπύρος Κουτρούλης

Το μνημειώδες, επτακοσίων τριάντα σελίδων, έργο του Μιχάλη Πάτση αποτελεί ένα ώριμο υπόδειγμα κριτικού λόγου. Πράγματι, χρειάστηκε μεγάλος κόπος και προσπάθεια ώστε να αναλύσει σφαιρικά όχι μόνο τη ζωή και το έργο του Ελληνορουμάνου συγγραφέα Π. Ιστράτι αλλά και το πνεύμα της εποχής του.

Ιστράτι και Καζαντζάκη στην Ακρόπολη 

Του Σπύρου Κουτρούλη από την Ρήξη φ. 156, 21 Δεκεμβρίου 2019, σ. 20

Το βιβλίο αυτό έρχεται και συμπληρώνει το προηγούμενο έργο του Πάτση για τον Νίκο Καζαντζάκη που χαρακτηρίζεται από τις ίδιες αρετές: μια κοπιώδης προσπάθεια να έρθουν στο φως όλα τα στοιχεία που καθορίζουν και το έργο αλλά και μια έντιμη ερμηνεία δίχως ιδεολογικές ή άλλου είδους αξιολογικές φορτίσεις που να επιβαρύνουν την προσπάθεια για την αναζήτηση της αλήθειας.

Μιχάλη Πάτση «Παναΐτ Ιστράτι, ο σημερινός συγγραφέας » - Βίντεο βιβλιοπαρουσίασης 25 Οκτωβρίου 2019

Βίντεο από την Βιβλιοπαρουσίαση

Συμμετέχουν με σειρά εμφάνισης:

Μιχάλης Πάτσης, συγγραφέας

Μαρία Πολίτου, φιλόλογος - κριτικός

Ρουμπίνη Σμέρλα, παιδοπνευμονολόγος, πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ)

Σπύρος Κουτρούλης, συγγραφέας

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Κουκκίδα» και το  «Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο».

Για να δείτε το βίντεο  πατήστε εδώ! 

ΡΩΣΙΑ - ΕΛΛΑΔΑ, ΠΕΤΡΟΖΑΒΟΝΤΣΚ

5ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ ΡΩΣΙΑΣ - ΕΛΛΑΔΑΣ

Από τις 10- 13 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί στο Πετροζαβόντσκ, την πρωτεύουσα της μαγευτικής Καρελίας το ελληνιστικό συνέδριο. 
Ψυχή του συνεδρίου οι ελληνιστές του Πανεπιστημίου, αρχαιοελληνιστές και νεοελληνιστές, οι οποίοι εργάζονται με μεγάλη αγάπη για τον πολιτισμό και για τη συνεργασία των λαών.
 Το γενικό πρόσταγμα έχει η ελληνίστρια Ευγενία Λιτίνσκαγια. 

Χαιρετισμός Μιχάλη Πάτση, Διδάκτορα Φιλολογίας, 6ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας 

Ομιλία Μιχάλη Πάτση «Ο Μαντελστάμ και η Ελλάδα»

Παραθέτω το πρόγραμμα του Συνεδρίου στα ρωσικά

Петрозаводский государственный университет

Институт филологии

Кафедра классической филологии, русской литературы и журналистики

Генеральное консульство Греции в Санкт-Петербурге