Αισχύλου «Ευμενίδες» - Το δικαστήριο των ανθρώπων

 

Μιχάλης Πάτσης 

Ευμενίδες

Πρόλογος 

Ο Πρόλογος της τραγωδίας αυτής διαδραματίζεται στο Μαντείο των Δελφών. Η τραγωδία αρχίζει με τον μονόλογο της Προφήτισσας η οποία μας εισάγει στο έργο. Θυμάται τους μεγάλους μάντεις που υπήρξαν πριν τον Απόλλωνα. Η Γαία, η Θέμις, η Φοίβη και ύστερα ο Φοίβος, ο Απόλλωνας ο οποίος ταξίδεψε από τη Δήλο μέσω της Αθήνας στους Δελφούς για να εγκαταστήσει μαντείο. Η τραγωδία θα διαπλέξει τι μύθο με τις νέες απαιτήσεις της κοινωνίας. 

Βρίσκεται στο άδυτο του Μαντείου και βλέπει έναν ικέτη στο θεό Απόλλωνα, πολύ ταλαιπωρημένο, ξαπλωμένο στο πάτωμα. Κρατάει το ματωμένο ξίφος του και ένα κλωνάρι ελιάς μαζί με λευκό μαλλί. Μπροστά από τον ικέτη κοιμάται μια ομάδα γυναικών, που μοιάζουν με Γοργόνες. Τον φρουρούν, όμως τώρα κοιμούνται. Δεν έχουν φτερά αλλά έχουν πολύ απελπιστική όψη:

Αισχύλου «Χοηφόροι» - Η αυτοδικία και η αμφισβήτησή της

 

Μιχάλης Πάτσης 

Η λέξη χοηφόρος είναι επίθετο προέρχεται από τις λέξεις χοή < χέω (χύνω, ραντίζω υγρό) + φέρω, δηλαδή σημαίνει αυτόν που φέρει με σκοπό να χέει, να ρίχνει κάποιο υγρό, να κάνει σπονδές σε μνήμα. Συνήθως έχυναν πάνω στο τάφο νερό, κρασί, μέλι ή γάλα τα οποία αποτελούσαν μέρος του τελετουργικού των σπονδών ή των χοών, ενός αρχαίου μνημόσυνου.

Επομένως χοηφόροι στην τραγωδία είναι αυτοί, αυτές εδώ, είναι γυναίκες,  που θα κάνουν χοές στον τάφο του Αγαμέμνονα. Αυτοί που θα κάνουν χοές ή σπονδές είναι η Ηλέκτρα, ο Χορός και κατά μία έννοια ακόμα και ο ίδιος ο Ορέστης. Αυτοί οι χοηφόροι είναι και οι κύριοι χαρακτήρες του έργου αυτού, όμως ο τίτλος της τραγωδίας αναφέρεται στις γυναίκες Χοηφόρες που συνοδεύουν την Ηλέκτρα σε αυτή την τελετή. 

Η «Ορέστεια» του Αισχύλου - «Αγαμέμνων», Γιατί έκανε φόνο η Κλυταιμνήστρα;

Μιχάλης Πάτσης 

 

Η Ορέστεια είναι η μόνη τριλογία αρχαίου δράματος που σώζεται ως τις μέρες μας ολόκληρη. Ο κάθε τραγικός ποιητής συμμετείχε στο διαγωνισμό τραγικής ποίησης με τρεις τραγωδίες, αυτό που ονομάσθηκε τριλογία και ένα σατυρικό δράμα. Οι τραγωδίες «Αγαμέμνων», «Χοηφόροι» και «Ευμενίδες» είναι οι τρεις τραγωδίες που  αποτελούν την «Ορέστεια». Είναι γραμμένη από τον πρώτο μεγάλο τραγικό ποιητή, τον Αισχύλο και παραστάθηκε το 458 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια. Η παράσταση έλαβε χώρα στο θέατρο του Διονύσου, κάτω από την Ακρόπολη.