Τα Δεκεμβριανά
Είναι το ιστορικό θέμα των ημερών. Τι εκφράζει άραγε η σκληρή
μάχη της Αθήνας η οποία πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβρη του 1944 μεταξύ των
κομμουνιστών και των Άγγλων;
Ενδιαφέρουσα είναι η άποψη του Δήμη Πουλάκου (1924-2005) όπως
την παρουσιάζει ο Σωτήρης Δημόπουλος στο βιβλίο του.
Ο Πουλάκος υποστηρίζει πως ο Εμφύλιος αυτός πόλεμος έρχεται
σε συνέχεια του Εμφυλίου του 1935 μεταξύ φιλοβενιζελικών και Λαϊκού κόμματος,
το οποίο κατά τον Πουλάκο εκφράζει τον Παλαιοελαδισμό. Άρα ο Δεκέμβρης του '44
εκφράζει την πάλη των προσφυγικών πληθυσμών της Αθήνας που είχαν συνασπιστεί
γύρω από το ΚΚΕ εναντίον των γηγενών που στηρίζονταν σε παραδοσιακές ελληνικές
δυνάμεις και εξέφραζαν τις απόψεις κυρίως της συντηρητικής Πελοποννήσου. Ο
Πουλάκος θεωρεί πως ο Εμφύλιος πραγματοποιήθηκε γιατί ο Ιωνικός πληθυσμός της
Μικράς Ασίας δενμ0όρεσε να συγχωνευτεί, να ενωθεί με τον γηγενή δωρικό πληθυσμό
της παλιάς Ελλάδας και αυτή η διάσταση έβρισκε από καιρό σε καιρό διέξοδο σε
εμφύλιες διαμάχες.
Ήταν η Μάχη της Αθήνας μια ταξική μάχη ή μία εθνική; Ο
Πουλάκος μας λέει και Δημόπουλος συμφωνεί πως τα ταξικά ζητήματα είναι πρόδηλα
εκδήλωση των θετικών προβλημάτων και ζητημάτων τα οποία συνδέονται με τον
πολιτισμό του κάθε λαού ή της κάθε τάξης. Είναι μια άποψη που ξεκινά από τον
Ισπανό κοινωνιολόγο Παρέτο.
Επομένως σύμφωνα με αυτή την άποψη η μεγάλες μάχες των
Δεκεμβριανών εξέφραζαν τις βαθύτερες επιδιώξεις των προσφύγων για μια καλύτερη
διαβίωση και μια ανθρώπινη ζωή στην Ελλάδα που εξαναγκάστηκαν να την επιλέξουν
μετά την ήττα στον Μικρασιατικό Πόλεμο ως τόπο διαμονής. Για το λόγο αυτό οι
προσφυγικές γειτονιές έλαβαν μέρος στα Δεκεμβριανά, Καισαριανή, Βύρωνας,
Νίκαια, και γι' αυτό εξάλλου αυτές οι γειτονιές αντιμετωπίζουν την μεγαλύτερη
σκληρότητα των κατακτητών ή των (δωρικών) γηγενών δυνάμεων. Πολλοί Μικρασιάτες
συγγραφείς έλαβαν μέρος στα Δεκεμβριανά, όπως ο Ηλίας Βενέζης, ο Κοσμάς
Πολίτης, η Μυρτιώτισσα με την πλευρά των κομμουνιστών.
Αυτό το σχήμα μας πείθει; Νομίζω απαντά στα ερωτήματα για την
αποφασιστικότητα και τη σκληρότητα του αγώνα.