Τρεις του Σεπτέμβρη, ημέρα του Συντάγματος - Αδαμάντιος Κοραής
Τα ξημερώματα της 3ης του Σεπτέμβρη του 1843, ομάδα Ελλήνων πολιτικών και στρατιωτικών με τη υποστήριξη λαού, απαίτησαν από τον Όθωνα Σύνταγμα και εκλογές. Αρχηγοί υπήρξαν ο στρατηγός Καλλέργης και ο πολιτικός, ας πούμε, Μακρυγιάννης, που και αυτός στρατηγός το 1821 ήταν. Η επανάσταση πέτυχε και τον Οκτώβριο - Νοέμβριο έγιναν εκλογές. Δημιουργήθηκε η πρώτη εκλεγμένη από το λαό κυβέρνηση. Το πολίτευμα μετατράπηκε σε συνταγματική μοναρχία. Όμως δημιουργήθηκε σε αυτό ο πυρήνας της δημοκρατίας.
Η επανάσταση αυτή υπήρξε πολύ σημαντική για τη νεότερη ιστορία.
Έναν άνθρωπο, φωτισμένο Έλληνα που πρέπει να θυμηθούμε συνδυαστικά με το γεγονός αυτό είναι ο Αδαμάντιος Κοραής, (1848-1933).
Ο Κοραής καταγόταν από τη Χίο και τη Σμύρνη και αφού δοκίμασε χωρίς επιτυχία να γίνει έμπορας, στράφηκε στην ιατρική για να καταλήξει να γίνει κλασικός φιλόλογος. Επάγγελμα δύσκολο, μονότονο, αλλά ευχάριστο. Ο Κοραής εξέδωσε πολλά έργα των αρχαίων, όπως τον Όμηρο, το Θεόφραστο, τον Ηλιόδωρο, τον Πλάτωνα και άλλους.
Όμως ο Κοραής εργάστηκε τόσο για το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821, όσο και για τη δημιουργία στην ελεύθερη Ελλάδα, κράτους δικαίου, με Σύνταγμα, εκλογές και καθιέρωση της αβασίλευτης δημοκρατίας. Πίστευε πως το πιο προοδευτικό πολιτικό σύστημα της εποχής ήταν η ΗΠΑ και μάλιστα είχε στείλει επιστολή στον πρόεδρο Τόμας Τζέφρσον για να ζητήσει συμβουλές για το νέο κράτος.
Στο αρχαίο ρητορικό κείμενο του Λυκούργου «Κατά Λεωκράτους», το 1826, τοποθετεί εισαγωγή αλλά κυρίως έναν εξαίρετο διάλογο «Περί των ελληνικών συμφερόντων» λέγεται, ανάμεσα σε δύο Έλληνες φίλους που ζουν στο εξωτερικό. Ο Ευθύδημος και ο Χαρίδημος. Ο Ευθύδημος είδε στον ύπνο του το Μάρκο Μπότσαρη που του δίνει καλές συνταγές για την καθιέρωση της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Ο Χαρίδημος ακούει και συμφωνεί πως στον τόπο πρέπει να καθιερωθεί η δημοκρατία.
Σύνταγμα, κοινοβούλιο, αβασίλευτη δημοκρατία, μετάκληση των Ελλήνων του εξωτερικού στην Ελλάδα, ελευθερία του λόγου, ίδρυση σχολείων και πανεπιστημίου, κάποιες από τις ιδέες του Κοραή. Έγραψε και άλλα σημαντικά. θα ήταν αλλιώς η Ελλάδα αν κάποια από αυτά, τα μεγάλα έπαιρναν σάρκα και οστά τότε.
Νομίζω πως σήμερα την ημέρα καθιέρωσης του Συντάγματος στην Ελλάδα είναι καλό να θυμόμαστε τον Κοραή, ο οποίος υπήρξε ο θεωρητικός του κοινοβουλευτισμού στον τόπο μας.