Οκτωβρίου 02, 2021

Κολοκοτρώνης και Γορτυνία




Στα απομνημονεύματα του ο Κολοκοτρώνης αναφέρεται πολύ συχνά σε τόπους της Αρκαδίας, αφού σε αυτά τα μέρη μεγάλωσε, έδρασε, κατά την επανάσταση διακρίθηκε στον αγώνα. Από την Αρκαδία διηύθυνε την επανάσταση ως αρχιστράτηγος. Το κείμενο που ακολουθεί θέλει να μιλήσει για τα χωριά της Γορτυνίας που επισκέφθηκε ή αναφέρθηκε σε αυτά. Επίσης για χωριά πλησίον της Γορτυνίας.


Ο ίδιος γεννήθηκε στο Ραμοβούνι Μεσσηνίας, αν και οι δικοί του ζούσαν στο Λιμποβίσι Αρκαδίας. Αυτός είναι ο τόπος καταγωγής του, όπως και το Αρκουδόρεμα, ένα μεσαιωνικό χωριό εγκαταλειμμένο σήμερα κοντά στο Λιμποβίσι. Πλησίον αυτών των χωριών είναι και το Χρυσοβίτσι στο οποίο κατά την επανάσταση ταξιδεύει συχνά. Αυτά τα χωριά στο Μαίναλο είναι στενά δεμένα με τον Κολοκοτρώνη. 

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης έδρα του γίνεται η Καρύταινα, στην οποία χτίζει σπίτι, ψηλά στα κάστρο και από εκεί διευθύνει την επανάσταση. Όμως ο Κολοκοτρώνης είναι αεικίνητος, ναι μεν ζει στην Καρύταινα, αλλά με τον στρατό του μετακινείται σε πολλά μέρη. Όταν γράφει τα Απομνημονεύματα του συνήθως αναφέρεται σε δύο  μόνιμους βοηθούς του ο ιπποκόμος του και ο μπαϊρακτάρης του, ο σημαιοφόρος του στρατεύματος. Αυτή η μετακίνηση του είναι σχεδόν συνεχής τα πρώτα έτη αλλά και μετέπειτα, έτσι καταλαβαίνουμε πως η Επανάσταση υπήρξε ο διακαής πόθος του έθνους, αλλά και η διαρκής φροντίδα για τους οπλαρχηγούς. Τίποτα δεν έγινε από μόνο του.

Στην Αρκαδία λοιπόν πολύ συχνά βρίσκεται στην Καρύταινα, το Χρυσοβίτσι και στη Γορτυνία, στη Δημητσάνα, από τη οποία έπαιρναν μπαρούτι. Για το λόγο αυτό δεν στρατολογούσαν στρατιώτες από αυτό το χωριό, όπως από όλα τα άλλα της Αρκαδίας. Η Στεμνίτσα επίσης αναφέρεται συχνά, το Παλούμπα από το οποίο κατάγεται ο υπασπιστής του Κολιόπουλος ( Πλαπούτας). Από τα χωριά της Γορτυνίας φαίνεται να πηγαίνει ακόμα στο Βαλτεσινίκο και στα Μαγούλιανα το 1826 όταν ο Ιμπραήμ βρίσκεται στο Μοριά. Από εκεί περνά στα Λαγκάδια και γυρίζει στο Χρυσοβίτσι. Αναφέρεται όμως και στις Ακοβαις, τα χωριά που ήταν πλησίον του κάστρου της Ακοβας, όταν ο ίδιος παίρνει βοήθεια από αυτά τα χωριά. Δεν υπάρχει όμως πληροφορία αν ο ίδιος πέρασε από αυτά τα χωριά. Ο Νικηταράς πέρασε, αφού στο Καλλιάνι, εξοφλεί τους Λαγκαδινούς μαστόρους για προμαχώνες που του έχτισαν. Υπάρχει και χωριό Ακοβος στη Μεγαλόπολη κοντά, το οποίο επισκέπτεται, αφού έχει συγγενείς εκεί.

Ο Κολοκοτρώνης πηγαίνει συχνά στου Λάλα και στη Γαστούνη στον Σισίνη, αλλά φεύγει από Καρύταινα και πηγαίνει μέσω Φαναρίου, της Ανδρίτσαινας, δηλαδή. Η Ανδρίτσαινα, το Φανάρι την εποχή εκείνη θεωρούνταν Αρκαδία και ο Κολοκοτρώνης αναφέρεται συχνά σε αυτήν. 

Διαβάζοντας τα Απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη εκτός από τον πατριωτισμό, τον ηρωισμό, την εξυπνάδα, και την αποφασιστικότητα του ήρωα, σε εντυπωσιάζουν και οι πολλοί τόποι στους οποίους αυτός μετακινείται. Δεν μένει ακίνητος σε έναν τόπο, αλλά βρίσκεται κοντά στις εστίες πολέμου ή στην απλό λαό. Ο Κολοκοτρώνης έμεινε ανενεργός όταν τον έβαλαν φυλακή στον Εμφύλιο, τέλη 1824 - μέσα του 1825. 


Αν καταλάβουμε πως ήταν πάνω από πενήντα χρονών, μεγάλος για την εποχή και αν λάβουμε υπόψη τα ψηλά και δυσπρόσιτα βουνά της Γορτυνίας και Αρκαδίας που περιδιαβαίνει καταλαβαίνουμε την αποφασιστικότητα του ανδρός και την αταλάντευτη  πίστη του στα δίκαια του αγώνα που υπηρετεί.


Στην πρώτη φωτογραφία από πίνακα ζωγραφικής, ο Κολοκοτρώνης οδηγεί το στράτευμα και πίσω τον ακολουθεί ο μπαϊρακτάρης του. Χωρίς τη σημαία δεν πήγαινε πουθενά. 

Στη δεύτερη φωτογραφία βλέπουμε τον Θ Κολοκοτρώνη (1770-1843) με τον Γεώργιο Τερτσέτη (1800-1874) ον συγγραφέα ο οποίος κατέγραψε τα απομνημονεύματα του.